Vennootschap onder firma (vof)

Als u gaat samenwerken met andere ondernemers onder één gemeenschappelijke naam kunt u samen een vof oprichten. U heeft daarvoor geen startkapitaal nodig. De onderlinge afspraken legt u vast in een vof-contract. Iedere deelnemer is privé aansprakelijk voor de hele vof.

Wat is een vof?

Een vennootschap onder firma (vof) is een bedrijf waarin minimaal 2 personen samenwerken onder één gemeenschappelijke naam. Iedere persoon die meedoet, wordt mede-eigenaar. Deze mede-eigenaren worden ook wel vennoot genoemd. Iedere vennoot brengt iets in. Dit kan geld zijn, maar ook goederen of arbeid. Een minimumkapitaal is niet nodig. De vof is geen rechtspersoon. Vennoten zijn daarom met hun eigen geld aansprakelijk voor mogelijke schulden van het bedrijf.

Oprichten

Als u een vof wilt starten, schrijft u zich in bij het Handelsregister van KVK. U betaalt hiervoor   € 80,10   om uw vof in te schrijven in het Handelsregister (inschrijfvergoeding). Alle basisgegevens zoals de naam, activiteit en de namen van de vennoten worden geregistreerd. U bereidt uw inschrijving online voor.

UBO-register

Bij de oprichting schrijft u ook de uiteindelijk belanghebbenden in van uw vof. Dit doet u in het UBO-register bij KVK. Uiteindelijk belanghebbenden (in het Engels ‘ultimate beneficial owner’, afgekort UBO) zijn bijvoorbeeld personen die meer dan 25% eigendomsbelang hebben.

Het vennootschapscontract

Een vennootschapscontract is niet verplicht, maar wel aan te raden. U legt afspraken vast over uw samenwerking. Bijvoorbeeld over hoeveel geld iedere vennoot inbrengt en hoe u de winst verdeelt. U hoeft hiervoor niet naar een notaris of advocaat. U mag ook zelf een vennootschapscontract opstellen. Het doel van de vof en de bevoegdheden van vennoten worden vastgelegd in het Handelsregister van KVK. De kosten voor het opstellen van een vof-contract via een notaris, boekhouder of advocaat verschillen. Gemiddeld kost dit tussen de € 200 en € 400. 

Administratie

U bent wettelijk verplicht een administratie bij te houden. U kunt dit uitbesteden aan een boekhouder of een accountant. De prijzen daarvoor liggen gemiddeld tussen de € 500 en € 1.000 per jaar.

Belasting

Elke vennoot betaalt zelf inkomstenbelasting over zijn eigen deel van de beloning of winst. Als de Belastingdienst u ziet als ondernemer voor de inkomstenbelasting, dan heeft u recht op mkb-winstvrijstelling. Voldoet u daarnaast aan het urencriterium, dan heeft u recht op meer belastingvoordeel. Zoals de zelfstandigenaftrek en fiscale oudedagsreserve. Starters hebben de eerste 3 jaar ook recht op startersaftrek. Lees meer over belastingvoordelen en aftrekposten. De vof draagt btw af.

Aansprakelijkheid

De vof is geen rechtspersoon. Dat betekent dat de vennoten verantwoordelijk zijn voor alle handelingen van de vof. En met hun eigen geld aansprakelijk zijn voor de financiën. Ook voor eventuele schulden. Een vennoot is privé aansprakelijk voor de gehele schuld van de vof. Ook als de schulden door een andere vennoot zijn gemaakt.

Schuldeisers kunnen kiezen of ze eerst aanspraak maken op het vermogen van het bedrijf of van de vennoten. Als dit onvoldoende is om de schulden terug te betalen, hebben schuldeisers het recht op het privévermogen van de vennoten. Bent u in gemeenschap van goederen getrouwd? Dan is ook uw partner financieel aansprakelijk voor de schulden. Met huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden kunt u dit voorkomen.

Eigen schulden

Heeft u of een andere vennoot privéschulden? De privéschuldeiser kan geen aanspraak maken op het zakelijk vermogen van de vof of het privévermogen van de andere vennoten.

Aansprakelijkheid bij later instappen

Een vennoot die later bij de vof komt, is automatisch aansprakelijk voor schulden die zijn ontstaan voor zijn komst. Richt u niet zelf een vof op, maar stapt u in bij een bestaande vof? Controleer dan eerst de financiële situatie door alle papieren te lezen.

Vennoten die later toetreden kunnen ook afspraken maken over de verdeling van eventuele bestaande schulden van de vof. Als er dan een claim komt, vergoeden de andere vennoten het verschil aan de nieuwe vennoot.

Vertrekt een vennoot? Dan blijft deze hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden die zijn ontstaan tijdens zijn aanwezigheid. Ook hiervoor geldt dat de vennoten onderling afspraken kunnen maken over de verdeling en vergoeding van de schulden.

Tekenbevoegdheid

Iedere vennoot is tekenbevoegd. Dat betekent dat hij namens de vof contracten mag tekenen of bepaalde rechtshandelingen mag uitvoeren. Zoals een wijziging in het Handelsregister doorgeven. Wilt u dat er in sommige gevallen beperkingen zijn aan wat een vennoot namens de vof mag tekenen? Bijvoorbeeld als het om hoge bedragen gaat? Dan kunt u daar afspraken over maken in het vof-contract. Ook legt u deze bevoegdheden vast in het Handelsregister. Zo kunnen partijen waarmee u zaken doet controleren wat de bevoegdheden van een vennoot zijn.

De vof kan ook iemand anders een volmacht geven. Dat is een verklaring waarin staat dat deze persoon ook namens het bedrijf kan handelen. Schrijf deze persoon, de gevolmachtigde, in in het Handelsregister. Dit is niet verplicht, maar wel handig. Zo weten uw zakenpartners zeker wie er mag handelen namens het bedrijf.

Personeel

Met een vof kunt u personeel aannemen. Voor het personeel betaalt u loonheffingen en sociale premies. Als u voor het eerst een werknemer aanneemt, dan moet u zich als werkgever registreren bij de Belastingdienst. Ook geeft u dit door aan KVK. Lees wat u moet regelen als u voor het eerst personeel aanneemt.

Sociale zekerheid

Als vennoot betaalt u premies voor de volksverzekeringen. U krijgt AOW vanaf de dag dat u uw AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. De AOW is een minimuminkomen. U kunt zelf aanvullend pensioen regelen.

U heeft geen recht op een Ziektewet-, WW- of WIA-uitkering. Sluit daarom zelf een arbeidsongeschiktheidsverzekering af. Als u zwanger bent, heeft u recht op een zwangerschapsuitkering van minimaal 16 weken. Deze vraagt u aan bij UWV. Lees meer over de regels en voorwaarden.

Afhankelijk van uw onderneming, kan het verstandig zijn nog andere aanvullende verzekeringen af te sluiten.

Opheffen

Als een vennoot stopt of overlijdt, dan moet het bedrijf worden ontbonden en eindigt de vof. Wilt u dat de vof blijft bestaan na het wegvallen van een vennoot? Regel dit in het vennootschapscontract met een zogeheten verblijvensbeding of overnamebeding. Dat betekent dat de venno(o)(ten) die blijven de inbreng van de vertrokken of overleden vennoot overnemen. De vof kan bijvoorbeeld doorgaan als vof met een nieuwe vennoot. De vennoot die stopt schrijft zich uit bij KVK. Of de vof gaat verder als eenmanszaak als 1 overgebleven vennoot de onderneming voortzet. In het contract spreekt u af wie waar recht op heeft en hoe u het bedrijf verdeelt.

Als het bedrijf helemaal stopt, dan moet u de vennootschap ontbinden. Hiervoor moeten alle vennoten opzeggen. Na het opzeggen moeten de vennoten de bezittingen verdelen en vereffenen. Dit betekent dat de vennoten de schulden betalen en eventueel hun aandeel terugkrijgen in geld of natura, zoals producten. De manier waarop dit gebeurt, regelt u in het vennootschapscontract. U kunt bijvoorbeeld afspreken dat u wat overblijft verdeelt op basis van ieders winstaandeel. Of dat u bij overblijvende schulden de schulden vanuit uw privévermogen betaalt.

Geef wijzigingen over uw vof door aan KVK en de Belastingdienst.

Lees wat er komt kijken bij het stopzetten van uw vof.

Verandering rechtsvorm

U kunt een vof omzetten in een bv. Een van de verschillen is dat dan de bv verantwoordelijk is voor het bedrijf. En dus ook voor de financiën en eventuele schulden. Er zijn verschillende manieren om een vof om te zetten naar een bv. Dit zijn dezelfde stappen als voor het omzetten van een eenmanszaak in een bv.

Vof omzetten in eenmanszaak

Stopt of overlijdt een vennoot? Dan kunt u de vof omzetten in een eenmanszaak. Dit kan alleen als in het vennootschapscontract een zogeheten verblijvensbeding of overnamebeding staat. Dat betekent dat de vennoten die blijven de inbreng van de vertrokken of overleden vennoot overnemen.

Bijzonderheden: man-vrouw firma

Een man-vrouwfirma is een vof tussen partners. Als de Belastingdienst beide partners als zelfstandig ondernemer ziet, dan levert dit dubbel belastingvoordeel op. U heeft immers allebei recht op diverse vrijstellingen en aftrekposten. Nadeel van een man-vrouwfirma is dat beiden aansprakelijk zijn met hun privévermogen. Huwelijkse voorwaarden hebben doorgaans geen effect. De Belastingdienst kijkt extra streng bij man-vrouwfirma’s of beide partners daadwerkelijk ondernemers zijn voor de inkomstenbelasting.

Feiten en cijfers: hoeveel vof's zijn er?

De grafiek laat het aantal vennootschappen onder firma in Nederland zien per kwartaal.